Oto Elektrik Sistemi Nedir? Akü, Marş ve Alternatör Sorunları

Oto Elektrik Sistemi Nedir? Akü, Marş ve Alternatör Sorunları

Modern araçlarda motor kadar önemli bir sistem varsa o da elektrik sistemidir. Oto elektrik sistemi, aracın çalışmasını sağlayan en temel sistemlerden biridir. Özellikle akü, marş motoru ve alternatör gibi parçalar bu yapının bel kemiğini oluşturur. Bu yazıda oto elektrik sisteminin temel parçalarını ve bu parçalarda en sık karşılaşılan sorunları sade bir dille anlatıyoruz.

Oto Elektrik Sistemi Nedir?

Oto elektrik sistemi; aracın çalışmasını, aydınlatmasını, elektronik donanımlarını ve birçok güvenlik sistemini besleyen bir güç sistemidir. Ana bileşenleri akü, marş motoru ve alternatördür. Bu sistem hem motor çalışmadan önce enerji sağlar hem de motor çalıştıktan sonra elektrik üretmeye devam eder.

Akü (Batarya)

Akü, aracın elektrik deposudur. Kontak çevrilmeden önce araçtaki tüm elektrik ihtiyacı aküden karşılanır. Marş motorunu çalıştırmak, farları yakmak, merkezi kilit ve alarm sistemlerini devreye almak gibi işlemler için akü gereklidir.

Akü Arızaları:

• Araç çalışmıyorsa ve gösterge ışıkları zayıfsa akü bitmiş olabilir.

• Kutuplarda oksitlenme varsa akım geçişi engellenir.

• Uzun süre çalışmayan araçlarda akü deşarj olabilir.

• Akü su seviyesi düşükse performansı düşer (bakımlı aküler için geçerli).

• Yaşlı ve yıpranmış aküler (genellikle 3-5 yıl ömürlüdür) görevini yerine getiremez.

Marş Motoru

Marş motoru, motoru ilk çalıştıran parçadır. Kontağı çevirdiğinizde aküden aldığı elektrik enerjisiyle krank milini döndürerek motoru çalıştırır.

Marş Motoru Arızaları:

• Marşa bastığınızda tık sesi geliyor ama motor dönmüyorsa marş motoru arızalı olabilir.

• Hiçbir ses gelmiyorsa ya marş motoru ya da marş rölesi arızalanmış olabilir.

• Bazen de sorun marş dişlisinin sarması ya da boş dönmesidir.

Alternatör

Alternatör, motor çalıştıktan sonra elektrik üretmeye başlayan parçadır. Hem aracın elektrik ihtiyacını karşılar hem de aküyü şarj eder. Alternatör olmasaydı akü çok kısa sürede tükenirdi.

Alternatör Arızaları:

• Araç çalışırken farlar sönük yanıyorsa, alternatör yeterli elektrik üretmiyor olabilir.

• Göstergede akü ışığı sürekli yanıyorsa alternatör kayışı gevşemiş ya da alternatör arızalıdır.

• Akü sürekli bitiyorsa sorun aküde değil, alternatördedir.

• Alternatör rulmanı arızalıysa motordan uğultu şeklinde ses gelir.

Oto Elektrik Arızalarının Belirtileri

• Kontağı çevirdiğinizde hiçbir tepki yoksa akü veya marş sorunu olabilir.

• Farlar zayıf yanıyorsa ya akü zayıftır ya da alternatör düzgün çalışmıyordur.

• Gösterge panelinde akü ışığı yanıyorsa alternatör sistemi kontrol edilmelidir.

• Araç durduk yere çalışmıyorsa kablo bağlantıları gevşemiş olabilir.

• Aydınlatma sistemlerinde titreme varsa elektrik akımında düzensizlik vardır.

Sonuç

Oto elektrik sistemi, aracın her çalışmasında ve yolculuk boyunca aktif olan kritik bir yapıdır. Bu sistemin düzgün çalışmaması durumunda araç ya hiç çalışmaz ya da seyir halindeyken arızalar yaşanabilir. Akü, marş motoru ve alternatör düzenli olarak kontrol edilmeli, belirtiler ciddiye alınmalıdır. Özellikle soğuk havalarda bu parçalar daha fazla zorlanacağı için kışa girerken mutlaka oto elektrik kontrolü yaptırmak gerekir.