Külbütör Nedir? Külbütör Mekanizması Ne İşe Yarar?
Külbütör Nedir? Külbütör Mekanizması Ne İşe Yarar? "Külbütör" terimi, otomotiv ve mekanik mühendislik alanında kullanılan bir terimdir. Özellikle içten yanmalı motorlarda valflerin (supapların) zamanlamasını ve hareketini kontrol etmek için kullanılır.
Külbütör Nedir? Külbütör Mekanizması Ne İşe Yarar?
Külbütör mekanizması, genellikle kam mili tarafından tahrik edilir. Kam milinin dönüş hareketi, külbütöre bir yukarı-aşağı hareket kazandırır. Bu hareket, motorun emme ve egzoz valflerini açıp kapatmak için kullanılır. Böylece, motorun doğru zamanda hava-yakıt karışımını alması ve yanmış gazların dışarı atılması sağlanır.
Kısacası, külbütör mekanizması, motorun doğru çalışması için gerekli olan valf zamanlamasını kontrol eder.
Külbütör Mekanizması
Külbütör mekanizması, içten yanmalı motorlarda valflerin (supapların) zamanında ve doğru bir şekilde açılıp kapanmasını sağlamak amacıyla kullanılan mekanik bir sistemdir. Bu sistemin temel bileşenleri şunlardır:
- Kam Mili: Döner bir mil olup, üzerinde belirli profillere sahip kam lobları bulunur. Kam milinin dönmesiyle kam lobları, külbütöre doğrusal bir hareket kazandırır.
- Külbütör: Kam mili tarafından hareket ettirilen kaldıraç benzeri bir parçadır. Kam lobunun dönmesiyle yukarı ve aşağı doğru hareket eder.
- Hidrolik Ayar Pimi (bazı motorlarda): Valf ayarının sürekli olarak optimumda kalmasını sağlar.
- Valf Yayı: Valfi kapalı konumda tutan yaydır. Peugeot yedek parça için bizlere ulaşınız. Külbütör, kam milinin hareketiyle valfi iterek açar, kam lobunun hareketinden etkilenmediğinde ise valf yayı, valfi kapalı konumuna geri çeker.
Külbütör Mekanizmasının İşleyişi
Motor çalıştığında, kam mili dönmeye başlar. Kam mili dönerken, üzerindeki kam lobları külbütörü iterek doğrusal hareketini sağlar. Külbütör, bu hareketi valfe ileterek valfin açılmasını sağlar. Valf açıldığında, silindire hava-yakıt karışımı alınır (emme zamanlaması) veya yanmış gazların dışarı atılmasını sağlar (egzoz zamanlaması).
Kam milinin belirli bir pozisyonda, kam lobunun külbütöre etki etmediği durumlar vardır. Bu durumlarda, valf yayı valfi kapalı konumuna çeker, böylece valf kapanır.
Bu mekanizma, motorun devir sayısına göre sürekli olarak çalışır ve motorun verimli bir şekilde çalışmasını sağlar. Yanlış zamanlamalarda, motorun performansı düşer, yakıt tüketimi artar ve motor parçaları üzerinde gereksiz yükler oluşabilir. Bu nedenle külbütör mekanizmasının doğru ve kesin bir şekilde çalışması çok önemlidir.